İki hafta Türkiye’de geçirdiğim tatilden sonra, Berlin’e gelince, bütün dergi ve ciddi gazetede televizyon yayınlarında ilk işlenen konu Özlem Türeci ve Uğur Şahin’in başarısı yer alıyordu.
Prof. Dr. Uğur Şahin doktor, bilim adamı, iş veren ve eşi doktor, bağışıklık uzmanı Dr. med. Özlem Türeci ile 2008 yılında BioNTech firmasını kurdu. İlk katılan bağışıklık uzmanı Dr. Christoph Huber oldu. Kendisi yirmi yıldır Mainz Üniversite’sinde doktora çalışma yapan öğrencilere ders veriyor.
Firma mRNA-Aşı maddesi ile şahsa ve kanser çeşitlerine, bireysel tedavi yöntemleri geliştiriyor. Bu konuda uzmanlaşmış olarak tanınıyor.
24 Ocak 2020 tarihinde 1000 kadar Korona virüs hastası vardı. 25 Ocak günü Uğur Şahin ve Özlem Türeci önce yalnız bir aşı bulmaya karar veriyor. Daha sonra en yakından başlayarak, 1300 çalışan bilim insanıyla maraton koşu başlıyor.
Bu koşuyu, adım adım takip eden gazeteci Joe Miller kitap haline getiriyor. Miller, Leeds Üniversite’sinde İngiliz edebiyatı bölümünü bitirmiş. BBC’de haber yapıyor. New York, Berlin ve Neu-Delhi’de çalışıyor. Financial Times gazetesinde, Frankfurt’ta yazılarına devam ediyor.
Uğur Şahin ve Özlem Türeci önce sekiz meslektaşıyla firmada devam eden projelere Işık Hızı, adını verdikleri projeyle başlıyorlar. 27 Ocak 2020 tarihinde Çin Wuhan şehrinden gelen, 33 yaşındaki bir kamyon şoföründe Bavyera Eyaleti’nde Korona virüs ilk vakası görülüyor.


Karanlık bir odada ışık varsa eşyalar görülüyor. Güneş ışınları saniyede 300.000 km aşarak yeryüzüne ulaşıyor. Işınlarda bulunan damlacıkların taşıdığı enerjiye göre renkler meydana geliyor. Doğada en hızlı yol alan ışıktır. Şimşek çaktıktan sonra, gök gürültüsü duyulur. Hava olmasa ışık görülür, ama ses duyulmaz.
Ocak 2020 Işık Hızı projesi, yüzlerce bilim insanı ve bir milyon bütçe ile yarışa başlıyor. Her gün binlerce ölüm haberleri, tüm gezegeni felce uğratan görülmez düşmana karşı savaşa karşı koymak, ancak bir aşı üretilirse, mümkün olacak. Dünya Sağlık Örgütü, geçmişte görülen deneyimlere göre üç dört yıldan önce bir umut görmüyor.
BioNTech projeye katkısı, kanser ve diğer hastalıklara karşı virüs tanımından faydalanıyor. Yalnız kendi deneyimleri değil, tarihten örnek alıyor, araştırmalarına ilâve ediyor. Dünya’da tanınmış ilaç firmalarıyla bilgi alışverişinde bulunuyor.

Önce farelerde deneniyor, sonra üç basamak olarak insan üzerinde deneniyor. Bu arada bütçeyi genişletme çalışmaları zaman alıyor. Yuvalar, okullar kapanıyor, çalışanlar hijyen kurallarına uyarak çocuklarını işyerine getirmek zorunda kalıyor. Bütçeyi genişletme görüşmelerini ancak dijital yürütüyorlar, seyahat imkânı yok. Çalışanların donanımı noksan, Nisan, Mayıs aylarında, yalnız yoğun hasta bölümlerine hastanelere maske ve diğer malzemeler veriliyor. Maske taşıyan uçaklar, havada istikamet değiştiriyor, önce Amerika politikası görülüyor.
BioNTech birinci basamak aşıyı 45 insanda denedikten sonra, Amerika Başkanı Donald Trump firmayı satın almaya kalkınca Almanya ve Avrupa uyandı. Federal Almanya Sağlık bakanı Jens Span Uğur Şahin’e yardıma ihtiyaç olup, olmadığını soruyor. Uğur Şahin huzur içinde çalışmak istediklerini söylüyor. Özlem çalışanları akıllıca, sakin çalışmalarını sağlıyor. Meslektaşlarını panik ortamından koruyor.
Bu arada firma Almanya ve Avrupa’dan parasal yardım alıyor. Bütçe gelişmesinde bağımsız kalma prensibini, Uğur Şahin iyi ticaret yapma ruhuyla ve iyi matematik bilgisiyle düzenliyor. Özlem 20 yıllık mRNA teknoloji araştırma deneyimi ile çalışmaya devam ediyor.
İkinci basamak deneyde aşı miktarı, dozu ayarlandı.
Amerika, İngiltere ve Israil elini çabuk tuttu. Siparişlerini en erken verenlerdi. Almanya üye ülkeleri bekledi, Avrupa Birliği lokomotif ülke olarak, ayrıcalık yapmak istemiyordu. Avrupa İlaç Komisyonu, kararını vermesi halkı sabırsız olmaya zorladı. Bu arada İtalya’da ölenleri taşıyan askeri arabalar dünya basın ve medyasında tüyler ürpertiyordu.
Temmuz ayında üçüncü deneme basamağında test gönüllü sayısı kırk bine yükselmişti.
Nihayet 9 Kasım 2020, pazartesi günü yerküremizde yedi milyar insan basın ve medya yoluyla umut haberini aldı. Pandemiyi yok edecek ilk aşı sekiz ay hızlı ve yoğun çalışmadan sonra bulunmuştu. 
Matbaanın Johannes Gutenberg (1400-1468) tarafından 1450 yılında icadından sonra, MAINZ şehri ikinci defa ışığını Dünya’ya gönderiyordu.  
Doksan yaş üstü aşılamaya Almanya’da Aralık 2020 yılında başlandı. Öncelik yaşlı bakım evlerine verildi.
Almanya yavaş, fakat düzenli bir Korona virüs siyaseti uyguladı.
Didim’de en çok duyduğum söz aydın ve akademisyenlerden, keşke iki Türk asıllı bilim insanları Türkiye’de aşıyı bulsalardı.
Bilim ışık gibi hızlı yol alır, sınır tanımaz, ilgi, destek gördüğü ülkeye gider. Nobel ödülleri Batı’da çoğunlukla kalıyor, çünkü başta Amerika olmak üzere BATI bilime yatırım yapıyor.
Federal Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in törende dediği gibi, bilim bir ülkeye ait olamaz, bilim insanlığa ait olarak tarihe geçer.

Özlem ve Uğur kahraman bir Alman çiftidir.  Der Spiegel

Şahin ve Türeci insanlara yaşam umudunu geri verdiler.
                                              DIE ZEIT

                       
İki büyük bilim insanın aldığı ödüller sayılamaz. Ben bu makaleye yazarken, BioNTech şirketi kurucuları ve ekibine, bilim komisyonu tarafından seçilen Alman Gelecek Ödülü Federal Almanya Cumhurbaşkanı tarafından verildiği haberi duyuldu. 
Uğur ve Özlem’i en çok mutlu eden aldıkları mektuplar oluyor. Büyük anne ve baba aşı sayesinde torunum beni ziyaret etti. Hele bu, fotoğraf ile kalıcı yapılmışsa, bize en büyük ödüldür, diyorlar.

Hoşça kalın!

Kaynak:
Bu kitabı tıp okuyan öğrenciler kaynak olarak faydalanabilirler. Bir an evvel Türkçe’ye de çevrilmelidir.

Joe Miller mit Özlem Türeci und Uğur Şahin, Projekt Lightspeed, der Weg zum BioNTch-Impfstoff - und zu einer Medizin von Morgen
Rowohlt Verlag, Hamburg 2021
ISBN: 978-3-498-00277-0