Avrupa emperyalizminden 1854 yılında aldığımız borcu ve borçlarının en yüklüsünü 1923 ve 1954 yıllar arasında Fakir Türkiye Cumhuriyeti Devleti ödedi. Bu borç ülkemizin milli gelirinin %65 ni teşkil ediyordu. Osmanlıdan devir alınan borcun tutarı 145 milyon Osmanlı altını günümüzde karşılığı yaklaşık 600 milyar dolar dış borç demektir.
1-Türkiye -84.597.495
2-Suriye – Lübnan 11.108.858
3-Yunanistan- 11.054.534
4-Irak- 6.772.142
5-Yugoslavya- 5. 435.597
6-Filistin- 3.284.429
7-Bulgaristan- 1.776.354
8-Arnavutluk- 1.663.233
9-Hicaz(S.Arabistan)- 1. 499.518
10-Yemen -1.182.104
11-Ürdün -733.610
12-İtalya(Trablusgrab)- 243.200
13-Necit(SuudiArabistan) -129.150
14-Maan(GüneyÜrdün) -128.728
15-Asir (Suudi.Arabistan)- 26.138
İtalya 1926’da, Filistin 1928’de, Suriye ve Lübnan 1933’te, Irak 1934’te, Ürdün ve Maan 1945’te, Bulgaristan 1955’te, Yugoslavya 1960’ta, borçlarını ödemişlerdir. Bunlara karşılık, Yunanistan, Suudi Arabistan,(Hicaz-Necit-Asir) Arnavutluk ve Yemen hiçbir borç ödememişlerdir.
Kırım Savaşı sonrası Türklere "borç prangası" takılmıştır. Avrupa ile bu borç süreci Düyun-u Umumiye (Genel Borçlar idaresi) adıyla 1854'den 1954'e kadar sürmüştür. Ancak Avrupa'nın yerini 1946 yılında Amerika Birleşik Devletleri almış, Düyun-u Umumiye koşulları hemen hemen aynı kalmakla beraber borç yönetiminin adı IMF (Uluslararası Para Fonu) olarak değişmiş ve devam etmektedir, öyle veya böyle ülkemiz 150 yıldır batı tarafından denetleniyor.
Sonuç: Geçmişini hatırlamayanlar onu tekrardan yaşamaya mahkumdurlar!
“Santaiana”
Adnan Güllü
Tarih Araştırmacısı
Faydalanılan Kaynak
Büyük Ekonomik Ansiklopedisi
Tarihimizle Yüzleşmek (Emre Kongar)
Osmanlı’da Ekonomik Yapı ve Dış Borçlar ( Emine Kıray)
Devlet Borçlanması ve Osmanlıdan Cumhuriyete Dış Borçlar
(Yrd. Doç. Dr. Faruk Yılmaz)
