30 Ağustos Zaferi’nin yıldönümü vesilesiyle meydanda toplanan kalabalık , Mahzuni Şerif’in “sarı saçlım mavi gözlüm” türküsünün ritmine uyarak bayrak sallıyorlar.  Yıllardır yaşanıyor; Atatürk “kurtarıcı” olarak tekrar gelsin ya da şöyle söylenebilir: Atatürk gibi bir önder çıksın ortaya, ülkeyi bu sıkıntılardan kurtarsın.  Bilmiyorlar ki; “kurtarıcı” kendiliğinden ortaya çıkmaz, olgunlaşan şartlar önderleri yaratır.  Tarihin hiçbir döneminde büyük önderler ansızın ortaya çıkmamışlardır.  Bilimsel yaklaşımda bunun yeri yoktur, ancak idealist fikirlerde olur, bir Mesih ya da bir Mehdi.
Atatürk’ten önce değişim ortamını hazırlayanlar vardır.  Bir Namık Kemal, bir Ziya Paşa, Bir Tevfik Fikret, bir Mithat Paşa,Genç Osmanlılar,...
Padişahın yetkilerini kısıtlayan Meşrutiyet hareketleri vardır.
Batı’nın düşünce dünyası çeviriler yoluyla Türk aydınıyla tanışmıştır.  Hürriyet, demokrasi, Meclis  gibi kavramlar siyasi hayatımızda yerlerini almıştır.
Despotik padişahlık sistemine karşı güçlü bir yayın kuşağı oluşmuştur.
İttihat ve Terakki Partisi gibi Batılı anlamda bir parti etkinleşmektedir.
Kurtuluş Savaşı’nın önderleri bu ön-ortam içinde eğitilmiş ve kıvam bulmuşlardır.  Tıpkı bir ekmeğin fırından çıkışı gibi.  Önce un suyla karışıtırılıp hamur olur.  Sönra hamur karıla karıla ekmek olacak bir niteliğe ulaşır.  Dayanılmaz sıkıntılar içindeki toplumun da tıpkı bunun gibi karılması, atılım reddesine eriştirilmesi gerekir.
Ülkemiz ‘çözülmezse çözülecek ciddi sıkıntılar’ içindedir. 
Bir hazırlık yapılması zaruridir.
Önce çözümü doğuracak olan doğru bir siyasete ihtiyaç vardır.
“Kurtarıcı”ya değil, halkın özgücünü öne çıkaran bir anlayışı yerleştirmek önemlidir.
“Halkın dostları”nın birliği ve çözüm için örgütlenmesi ana meseledir.
“Halkın düşmanları”; sapla samanın ayırdedilmesi gibi saptanmalıdır.
Mücadelenin çetin ve uzun erimli olacağı kabul edilmeli; kolaycılıktan ve tezcanlılıktan uzak durulmalıdır.
Mücadelenin önderliğini orta yaşlı ve genç kuşaklar üstlenmelidir.
‘Hamur karıldıkça’, şartlar zorlandıkça değişimin kokusu yayılacak ve işte o zaman önderler çıkacaktır.