TOP­LUM­SAL AL­GI­LAR.

Taşar aka­rın­dan bir gün Deniz’e akan sular…
Sav­ru­lur kur­tu­lu­şa umu­dun öf­ke­si el yor­da­mıy­la.
Hır­çın eser rüz­gâr, kay­bo­lur sev­da­sın­da can­lar;
Düş­le­rin­den vu­rul­du­ğun­da şehir, so­kak­lar kör bakar!

Şeref, onur­lu ve tu­tar­lı dav­ra­nış­la­rın dış­sal etki al­gı­sı­dır. Bu algı po­zi­tif ol­du­ğun­da bi­re­yi yü­cel­tir. Bu olgu te­kil­lik­ler üze­rin­den top­lum­sal­laş­tı­ğı zaman, an­lam­lı ve gü­ven­li bir yaşam ik­li­mi olu­şur. Top­lum­lar­da oluş­tu­ru­lan iklim ge­lecek için be­lir­le­yi­ci olur.
Şeref, so­rum­lu­luk bi­lin­ciy­le taç­la­nır. Bu ol­gu­nun top­lum­sal­laş­ma­sı, bi­linç­li ve gü­ven­li yaşam al­gı­sı­nı top­lum­sal nor­mal­ler ve ge­rek­li­lik­ler ara­sı­na sokar. Dü­rüst­lük, gü­ve­ni­lir olur­ken gü­ve­nen­le­rin ço­ğal­ma­sı­nı sağ­lar ki, işte bu ada­let duy­gu­su­nun da te­me­li­ni oluş­tu­rur. Şe­ref­li bir birey; doğ­ru­dan, hak­lı­dan ve gü­zel­lik­ler­den yana olan ki­şi­dir. Ya­lan­la-do­lan­la işi olmaz! Hır­sız­lık yap­maz, yol­suz­luk yap­maz, ye­ti­min ve fa­ki­rin hak­kı­nı yemez. Eşit­li­ği ve adil pay­la­şı­mı bozan dav­ra­nış­lar için­de olmaz; sınav so­ru­la­rı­nı çal­maz, eleme sı­na­vın­da ka­za­nan­la­rı mü­la­kat­la ele­mez. Da­ha­sı, bütün bun­la­rı ya­pan­la­ra göz yum­maz! Hak­sız ka­zanç elde etmek için fır­sat kol­la­yan­lar, uygun bir iklim bek­ler­ken hır­sız­la­ra ses çı­kar­maz ve hu­kuk­suz­luk­la­rı gör­mez! Her top­lum­da ba­rı­şın ve bir­lik­te­li­ğin te­me­li adil pay­la­şım­dır.
Ve se­mi­rir­ken ce­ha­le­ti­ne or­tak­lar bu­lan­lar;
Tüm ge­lir­le­rin üs­tü­ne “lök” gibi otu­ran­lar…
Ve is­te­ye­rek ya­şam­la­rı öy­le­si­ne es­kit­miş­ler ki;
Hiç­bir ye­ni­lik yet­mi­yor es­ki­le­ri söküp at­ma­ya!
İtibar, bi­re­yin top­lum­da­ki po­zi­tif bi­ri­kim­le­ri­nin, al­gı­lar ara­cı­lı­ğıy­la gö­rü­nür ve his­se­di­lir ol­ma­sı ha­li­dir. Ta­nık­lık­lar iti­ba­rı öne çı­ka­rır. Bu ne­den­le iti­bar onur­lu ve şe­ref­li in­sa­nın dav­ra­nış­la­rı­nın al­gı­sal de­ğer­len­di­ril­me­si­dir. Bunun doğal so­nu­cu ola­rak saygı ve say­gın­lık or­ta­ya çıkar. Say­gın­lı­ğın çev­re­sel et­ki­si, top­lu­ma ve ku­rum­la­ra yan­sır. Say­gın­lık bir deniz fe­ne­ri gö­re­vi görür.
Bu söy­le­nen­ler her ko­şul­da nor­mal top­lum­lar için ge­çer­li­dir. Yani hu­ku­kun üs­tün­lü­ğü­nü be­nim­se­yen, temel hak ve öz­gür­lük­le­ri her ko­şul­da gö­ze­ten top­lum­lar için ge­çer­li­dir. Nor­mal şansa şans ta­nı­yan ve fır­sat eşit­li­ği­ni gö­ze­ten top­lum­lar için ge­çer­li­dir. Hak­sız­lı­ğın, hu­kuk­suz­lu­ğun, ada­let­siz­li­ğin ve adil ol­ma­yan pay­la­şım­la­rın ol­du­ğu top­lum­lar­da her şey gibi iti­bar­da çar­pı­tı­lır. Şid­det ve terör ku­rum­la­rın çık­tı­sı olun­ca, top­lum kor­kuy­la siner… Sin­di­ril­miş bir top­lum­da is­ten­me­yen ve bek­len­me­yen her şey ola­bi­lir; bu da olmaz ki, de­ne­bi­lecek olan her şey ola­bi­lir(!)…Dü­şü­nün ki, yargı gü­ve­ni­lir ol­mak­tan çıktı ve “tuz koktu”!...
Alev­len­di­ğin­de düş­le­rin ve yü­re­ğin yan­gın­lar­day­sa,
İnsan akar­la­rın­da ço­ğa­lan bo­ğu­cu yal­nız­lık­lar­da iken;
O gü­ven­ce­siz ya­şam­lar ki, bir ölüm me­sa­fe­sin­de­dir...
O kadar ağır ki, çocuk ölüm­le­ri; ta­şı­nır gibi değil!...
Onur, te­me­li­ni top­lum­dan alan, iç­sel­leş­ti­ri­le­rek dav­ra­nı­şa dö­nüş­tü­rü­len şey­ler­dir. Yani, top­lum­sal al­gı­la­rın bi­rey­sel yan­sı­ma­la­rı­dır. Bu­ra­da gö­rü­len şey, birey top­lum­dan alı­yor ve top­lu­ma ve­ri­yor. Bu düz ve pasif yan­sıt­ma­dır. Usta işi­nin eh­li­dir, bu ne­den­le ya­pıl­ma­sı ge­re­ke­ni ya­pıl­ma­dan önce gö­re­bi­len­dir. Aynı ol­gu­yu sı­ra­dan­lar ya­pıl­dık­tan sonra görür. Usta işine ze­ka­sı­nı ka­tar­ken; sa­nat­çı yap­tı­ğı şeye ze­ka­sı­nı ve yü­re­ği­ni katar. İşte o zaman düz bir yan­sı­ma değil, kat­kı­lı yan­sı­ma söz ko­nu­su­dur. Üre­tim­de katkı her ko­şul­da de­ğe­ri ar­tı­rır. Sa­nat­çı­lık, aynı mal­ze­me­den fark­lı şey­ler üre­te­bil­mek­tir. Bu vur­gu­la­ma­lar­dan sonra, onu­run po­zi­tif bir ni­te­lik ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz. İste­nir olan, say­gın­lı­ğı hak eden bir ni­te­lik! Hak­tan, hu­kuk­tan, ba­rış­tan ve ya­şam­dan yana olan bir ni­te­lik…
İnsan­lı­ğın ge­le­ce­ği­ne ta­şı­mak için in­san­lı­ğı;
Er­ken­ce yola çıktı gö­nül­le­rin üç fi­da­nı!
Ül­ke­nin ba­ğım­sız­lık yo­lu­nu açmak is­ter­ken;
Halk­la­rın bir­li­ği yo­lun­da feda etti ken­di­le­ri­ni!...