Didim’de 3 Ma­hal­le­de Ar­ke­olo­jik Sit Sı­nır­la­rı Ye­ni­den Be­lir­len­di

Didim’in üç ma­hal­le­sin­de ar­ke­olo­jik sit sı­nır­la­rı Kül­tür ve Tu­rizm Ba­kan­lı­ğı’na bağlı Aydın Kül­tür Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Bölge Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan ye­ni­den be­lir­len­di. Kurul ka­ra­rıy­la Cum­hu­ri­yet, Ya­lı­köy ve Hisar ma­hal­le­le­rin­de ar­ke­olo­jik sit sı­nır­la­rı net­leş­ti­ril­di ve alan­lar­da I. ve III. de­re­ce ar­ke­olo­jik sit hü­küm­le­ri­nin ge­çer­li ola­ca­ğı açık­lan­dı. Ay­rı­ca Ko­ru­ma Amaç­lı İmar Planı ha­zır­la­nıp onay­la­nın­ca­ya kadar, böl­ge­ler­de geçiş dö­ne­mi ko­ru­ma-kul­lan­ma şart­la­rı­nın uy­gu­la­na­ca­ğı du­yu­rul­du.

- KA­RA­RIN KAP­SA­MI: 3 MA­HAL­LE­DE SİT ALANI TESPİTİ
Aydın Kül­tür Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Bölge Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan alı­nan ka­rar­da, Didim’in Cum­hu­ri­yet, Ya­lı­köy ve Hisar ma­hal­le­le­rin­de ya­pı­lan in­ce­le­me­ler so­nu­cun­da be­lir­li böl­ge­le­rin 2863 sa­yı­lı Kül­tür ve Ta­bi­at Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Ka­nu­nu kap­sa­mın­da ar­ke­olo­jik sit po­tan­si­ye­li­ne sahip ol­du­ğu tes­pit edil­di.
Kurul, Ko­run­ma­sı Ge­rek­li Ta­şın­maz Kül­tür Var­lık­la­rı ve Sit­le­rin Tes­pi­ti ve Tes­ci­li Hak­kın­da Yö­net­me­lik hü­küm­le­ri doğ­rul­tu­sun­da, alan­la­rın sı­nır­la­rı­nı ye­ni­den be­lir­le­ye­rek ha­ri­ta ve ko­or­di­nat bil­gi­le­riy­le bir­lik­te sit sta­tü­sü­ne aldı. Bu kap­sam­da, alan­lar I. ve III. de­re­ce ar­ke­olo­jik sit alanı ola­rak iki fark­lı ka­te­go­ri­de de­ğer­len­di­ril­di.

- GEÇİŞ DÖNEMİ KO­RU­MA VE KUL­LAN­MA ESAS­LA­RI YÜ­RÜR­LÜK­TE
Kurul ka­ra­rın­da, bu böl­ge­ler­de Ko­ru­ma Amaç­lı İmar Planı (KAİP) ya­pı­lın­ca­ya kadar geçiş dö­ne­mi ko­ru­ma-kul­lan­ma şart­la­rı­nın uy­gu­la­na­ca­ğı vur­gu­lan­dı.
Buna göre;
İlgili ida­re­ler, ka­ra­rın ar­dın­dan en geç 3 ay için­de Ko­ru­ma Amaç­lı İmar Planı ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­mak,
Plan­la­ma sü­re­ci­ni ise 3 yıl için­de ta­mam­la­ya­rak Kurul’un ona­yı­na sun­mak­la yü­küm­lü ola­cak.
Bu geçiş sü­re­ci bo­yun­ca böl­ge­de yeni ya­pı­laş­ma­lar, ta­rım­sal fa­ali­yet­ler, alt­ya­pı ça­lış­ma­la­rı ve dü­zen­le­me­ler Kurul’un be­lir­le­di­ği şart­lar doğ­rul­tu­sun­da yü­rü­tü­lecek.

- I. DE­RE­CE AR­KE­OLOJİK SİT: YENİ YA­PI­YA İZİN YOK, BİLİMSEL ÇA­LIŞ­MA ÖNCELİKLİ
Aydın Kül­tür Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Bölge Ku­ru­lu ka­ra­rın­da, I. de­re­ce ar­ke­olo­jik sit alan­la­rı­nın ko­run­ma­sı­nın bi­rin­cil ön­ce­lik ol­du­ğu ifade edil­di. Bu alan­lar­da:
Yeni ya­pı­laş­ma­ya ke­sin­lik­le izin ve­ril­me­yecek,
Sa­de­ce bi­lim­sel kazı, araş­tır­ma, kon­ser­vas­yon (sağ­lam­laş­tır­ma) ve ko­ru­ma amaç­lı ça­lış­ma­lar ya­pı­la­bi­lecek,
Ala­nın bü­tün­lü­ğü­nü et­ki­le­me­yecek öl­çü­de, sa­de­ce zo­run­lu ih­ti­yaç­la­ra yö­ne­lik küçük öl­çek­li dü­zen­le­me­le­re (ör­ne­ğin: gezi yolu, gü­ven­lik ku­lü­be­si, WC gibi üni­te­ler) Kurul iz­niy­le izin ve­ri­le­bi­lecek,
Yol açma, alt­ya­pı dö­şe­me veya kazı–dolgu ça­lış­ma­la­rı gibi uy­gu­la­ma­lar için ise Kurul onayı ve bi­lim­sel de­ne­tim şartı ara­na­cak.
Bu dü­zen­le­me­ler­le, böl­ge­de ar­ke­olo­jik do­ku­nun ko­run­ma­sı, tah­ri­ba­tın ön­len­me­si ve bi­lim­sel ve­ri­le­rin gü­ven­ce al­tı­na alın­ma­sı he­def­le­ni­yor.

- III. DE­RE­CE AR­KE­OLOJİK SİT: KONT­ROL­LÜ UY­GU­LA­MA, KURUL ONAYI ZO­RUN­LU

DİDİM’İN GU­RU­RU: MAYA GÖR­DÜ­MEL VE MİRA DE­DE­MEN TÜRKİYE ULU­SAL FİNAL­LERİ’NDE

İçeriği Görüntüle

Kurul açık­la­ma­sın­da, III. de­re­ce ar­ke­olo­jik sit alan­la­rı­nın, ko­run­ma­sı ge­re­ken kül­tü­rel de­ğer­ler içer­mek­le bir­lik­te mev­cut kul­la­nı­mın kont­rol­lü şe­kil­de sür­dü­rü­le­bi­le­ce­ği alan­lar ola­rak ta­nım­lan­dı­ğı be­lir­til­di.

Bu kap­sam­da;
Mev­cut do­ku­ya zarar ver­me­yecek şe­kil­de küçük öl­çek­li uy­gu­la­ma­la­ra (ör­ne­ğin mey­dan dü­zen­le­me­si, açık oto­park, yü­rü­yüş yolu, rek­re­as­yon alanı) Kurul iz­niy­le izin ve­ri­le­bi­lecek,
Tev­hid, ifraz ve ka­dast­ral iş­lem­ler plan ta­mam­la­nın­ca­ya kadar Kurul ka­rar­la­rı doğ­rul­tu­sun­da ya­pı­la­cak,
Kazı, dolgu, yol ye­ni­le­me ve alt­ya­pı ça­lış­ma­la­rı gibi fa­ali­yet­ler için ön izin alın­ma­sı zo­run­lu ola­cak,
Plan­la­ma sü­re­ci ta­mam­lan­ma­dan hiç­bir yeni inşai fa­ali­ye­te baş­la­na­ma­ya­cak.

- TARIM, AĞAÇ­LAN­DIR­MA VE ALT­YA­PI ÇA­LIŞ­MA­LA­RI­NA KURUL DENETİMİ

Kurul ka­ra­rı­na göre, ar­ke­olo­jik sit alan­la­rın­da ta­rım­sal fa­ali­yet­ler mev­cut kul­la­nım şek­liy­le sür­dü­rü­le­bi­lecek. Ancak;
Yeni tarım alanı açıl­ma­sı,
Ağaç di­ki­mi veya sö­kü­mü,
Su­la­ma ka­na­lı açıl­ma­sı veya te­miz­li­ği,
Alt­ya­pı ge­çi­şi veya ener­ji hattı dö­şen­me­si gibi iş­lem­ler Kurul’un ve il­gi­li ku­rum­la­rın izin ve de­ne­ti­mi al­tın­da ya­pı­la­bi­lecek.
Bu ön­lem­ler­le, ar­ke­olo­jik mi­ra­sın ko­run­ma­sı ve top­ra­ğın al­tın­da­ki kül­tü­rel ta­ba­ka­la­rın zarar gör­me­me­si amaç­la­nı­yor.

- AMAÇ: KÜL­TÜ­REL MİRASIN GE­LE­CE­ĞE AK­TA­RIL­MA­SI

Aydın Kül­tür Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Bölge Ku­ru­lu yet­ki­li­le­ri, ya­pı­lan bu dü­zen­le­mey­le Didim’in ta­ri­hî do­ku­su­nun, antik ka­lın­tı­la­rı­nın ve ar­ke­olo­jik po­tan­si­ye­li­nin bi­lim­sel esas­la­ra da­ya­lı bi­çim­de ko­run­ma­sı­nın he­def­len­di­ği­ni be­lirt­ti.
Didim, antik Didy­ma (Apol­lon Ta­pı­na­ğı), Milet Antik Kenti ve çev­re­sin­de­ki zen­gin kül­tü­rel bi­ri­ki­miy­le Ege Böl­ge­si’nin en önem­li ar­ke­olo­jik mer­kez­le­rin­den biri ko­nu­mun­da. Yeni sit ka­rar­la­rı­nın, bu ta­ri­hi mi­ra­sın ge­lecek ne­sil­le­re ak­ta­rıl­ma­sı açı­sın­dan önem­li bir adım ol­du­ğu vur­gu­lan­dı. HABER : MAVİ DİDİM GAZETESİ