Danışanlardan defalarca duyduğum bir soru “Neden Ben?”… “Neden herkes mutlu ve hayattan zevk alıyor da ben değilim?”, “Herkes her şeyi bir aradayken ben neden bu kadar zorlanıyorum?”, “ Benimle ilgili sorun ne?!".
Her şeyden önce - yalnız değilsiniz. Keşke herkes, herkesin hayatını benim görebildiğim gibi görebilse. Bir instagram beslemesi, birinin hayatının gerçekte nasıl göründüğünün gerçek bir yansıması değildir!.! İç dünyalar genellikle başkalarına yansıttığımız dış dünyadan çok farklıdır. Bu nedenle, iç dünyanızı etrafınızdakilerin yapay ve özenle seçilmiş dış dünyalarıyla karşılaştırmak sadece yararsız olmakla kalmaz, aynı zamanda tamamen yanlıştır.
İkincisi, duygusal olarak mücadele ettiğiniz için kusurlu veya kırık değilsiniz. Akıl hastalığına karşı savunmasızlığınızı artırabilecek pek çok değişken vardır ve bunların çoğu kontrolünüz dışındadır. Akıl sağlığı sorunlarının gelişimine katkıda bulunabilecek faktörleri anlamak için danışanlarla çalışıyorum.
· Genetik – Mevcut araştırmalar, zihinsel sağlık sorunlarının %50'sinin genetik faktörlere atfedilebileceğini tahmin ediyor.
Bu tahmin, spesifik bozukluğa bağlı olarak değişir ve epigenetik hakkında daha fazla şey anladıkça değişmesi muhtemeldir. Genel olarak, bir aile akıl hastalığı öyküsü, daha savunmasız olabileceğiniz anlamına gelir.
· Hamilelik, doğum ve erken çocukluk – Anne stresi ve diyeti, doğum ve dünyadaki ilk aylarınızın tümü, akıl hastalığına karşı savunmasızlığınızda rol oynar. Bakıcıların mevcudiyeti ve yanıt verebilirliği, çevre ve travmatik olayların varlığı dikkate alınması önemlidir.
· Yaşam Deneyimleri – Dünyayı deneyimledikçe kendimiz, dünya ve dünyadaki yerimiz hakkında inançlar oluştururuz. Bu inançlar daha sonra hafızayı, algıyı, dikkati ve yorumu etkilemek için filtre görevi görür. Genel olarak, olumsuz deneyimler olumsuz inançların gelişmesine yol açabilir, bu da olumsuz düşünce kalıpları, duygular ve yararsız inanç yapılarını güçlendiren ve güçlendiren davranışlarla sonuçlanabilir. Kendimiz, dünyamız ve dünyadaki yerimiz hakkındaki olumsuz inançlar, akıl hastalığı gelişimi için önemli risk faktörleridir.
· Kişilik – Kişilik tarzı, genlerin ve çevrenin bir birleşimidir ve düşünme kalıplarını, başa çıkma tarzını, davranışları ve ilişkileri etkileyebilir – bunların tümü riski etkiler.
· Sosyal Destek – İyi bir destek sistemine sahip olmak önemli bir koruyucu faktördür. Aidiyet ve topluluk duygusu, dayanıklılık seviyemizde önemli bir rol oluşturur.
· Benlik Saygısı – İnançlar, deneyimler ve kişiliklerin tümü benlik kavramımızı etkiler. Düşük benlik saygısına sahip olmak, akıl hastalığı için başka bir risk faktörüdür.
· Yaşam Tarzı – Diyet, egzersiz, uyku, fiziksel sağlık ve günlük yaşamımızın değerlerimizle ne kadar uyumlu olduğu, tüm bunlar ek önemli faktörlerdir.
Bunlar, birinin akıl hastalığına karşı savunmasızlığını belirlemede önemli rol oynayan değişkenlerden sadece birkaçıdır. Herkesin bu faktörlere yüklediği yük değişir ve farklı değişkenlerin bireyleri etkileme derecesi de değişir. Ayrıca birbirlerini hem olumsuz hem de olumlu şekillerde etkileyebilirler.
Bu bilgiyi “mağdur zihniyetinde” akıl sağlığı için tüm sorumluluğu ortadan kaldırmak için bir bilet olarak paylaşmıyorum. Araştırmalar, mutluluğumuzun %50'sinin genetik faktörlerden ve %10'unun yaşam koşullarımızdan kaynaklanabileceğini, refahımızın %40'ının ise kendi tutum ve davranışlarımızdan kaynaklandığını gösteriyor. Bu, dikkatimizi nereye odakladığımızı, inançlarımızla olan ilişkimizi ve üzerinde kontrol sahibi olduğumuz davranışlarımızı içerir.
Neden duygusal olarak mücadele ediyor olabileceğinizi anlamak, kendini suçlamayı ve umutsuzluğu azaltmanıza yardımcı olabilir. Bu kadar cesaret verici olan şey, kontrolümüz altında akıl hastalığını yönetmemize ve sağlıklı yaşama doğru ilerlememize yardımcı olabilecek birçok değişken olmasıdır. Psikoloji, bireylerin neden acı çektiklerini anlamalarına yardımcı olmak için şefkatli ve yargılayıcı olmayan bir alan sağlamak ve sağlığa doğru ilerlemek için destek ve kanıta dayalı teknikler sunmaktadır.
